Etyka w zawodzie detektywa

Zawód detektywa wielu osobom kojarzy się z niezwykle ciekawymi obowiązkami, często wykonywanymi przy pomocy gadżetów z najwyższej półki, w otoczeniu pięknych kobiet i drogich samochodów. Taki obraz bardziej przypomina jednak kadr z filmu akcji, niż prawdziwe życie.

Kim więc jest na co dzień osoba, która na swojej wizytówce nosi dumnie tytuł „Detektyw”? Jakie wartości powinny jej przyświecać i co jest najważniejsze w tym jakże odpowiedzialnym zawodzie?

Zawód detektywa istnieje formalnie od 2001 roku. Wtedy właśnie na podstawie Ustawy z dnia 6 lipca 2001r. o usługach detektywistycznych został określony prawem. W rozumieniu powyższych przepisów prawa detektywem jest tylko i wyłącznie osoba, która posiada stosowną licencję.

Dobrego detektywa powinna ponadto cechować umiejętność logicznego myślenia i kojarzenia faktów, duża odporność na stres, umiejętność stawiania hipotez, opanowanie i zdolność zarządzania emocjami. Duże znaczenie ma także dobra sprawność fizyczna, szczególnie przydatna podczas pracy w terenie.

Etyka detektywa – zespół zasad i zachowań profesjonalisty

Biorąc pod uwagę charakter obowiązków detektywa, a także fakt jak istotną rolę odgrywa w nim etyka, wielu ludzi uważa go za zawód zaufania publicznego. Osoba wykonująca zawód zaufania publicznego powinna cieszyć się wyjątkowym zaufaniem ludzi, dla których wykonuje obowiązki zawodowe. Sięgając głęboko do sfery ludzkiej prywatności, nie możemy pozwolić sobie na jakiekolwiek nadużycia w stosunku do drugiej osoby. Jedną z najważniejszych zasad, która powinna przyświecać zawodowi detektywa, jest fakt, że ma on pomagać ludziom, a nie im szkodzić.

Mówiąc o etyce w zawodzie detektywa, mamy na myśli zespół zasad i zachowań, którymi powinien kierować się profesjonalista przy wykonywaniu swojej pracy. Dodatkowo należy tutaj uwzględnić osobiste poglądy moralne, psychologiczne czy społeczne. Etyka jest niezwykle ważnym elementem pracy w tej branży, biorąc pod uwagę fakt, że działając w interesie naszych pracodawców, nie rzadko stajemy przed moralnymi dylematami. Czasem zdarza się także, że klient wymaga od detektywa zachowań nieetycznych albo takich, które wykraczają poza granice prawa zwłaszcza, że istotną część obowiązków detektywa stanowi zbieranie różnego rodzaju informacji na temat zdarzeń, czy ludzi. Ten obszar działalności stwarza wiele możliwości potencjalnych nadużyć.

Obowiązki detektywa

Podstawowym obowiązkiem detektywa jest działanie zgodne z prawem, oraz z poszanowaniem praw człowieka oraz prawa do prywatności. Warto wspomnieć tutaj także o tym, że poszanowania wymaga również wszelkiego rodzaju mienie, które może zostać naruszone podczas czynności zawodowych. Dotyczy to na przykład spraw rozwodowych. Powinien on także być bezstronny oraz lojalny w stosunku do swojego klienta. Detektyw nie może pozwolić sobie na brak dyskrecji. Wszystkie szczegóły dotyczące przebiegu konkretnych spraw pozostają tylko w gronie osób, których dotyczą. Wszelkie próby złamania zasad poufności i uczciwości w stosunku do klientów, są niedozwolone.

Bez względu na cel sprawy niedopuszczalne są jakiekolwiek kłamstwa czy sytuacje, podczas których możemy świadomie wprowadzić w błąd naszego rozmówcę. Prowadząc obowiązki zawodowe detektyw ma więc obowiązek posługiwania się swoimi prawdziwymi danymi personalnymi, a jeśli taka informacja będzie wymagana, powinien także wyjaśnić prawdziwy cel swojej wizyty i rozmowy.

Rezygnacja ze zleceń wątpliwych moralnie

Detektyw, który działa zgodnie z etyką zawodu oraz kieruje się swoją osobistą etyką, nie powinien przyjmować zleceń wątpliwych moralnie. Przykładem takiego zlecenia może być działanie, mające na celu popełnienie przestępstwa lub zatajenie już popełnionego. W myśl prawa detektyw powinien odmówić wykonania czynności, które nie są zgodne z prawem, bez względu na wagę tego czynu. Nie możemy w żadnym wypadku decydować się na działanie wbrew prawu w imię ogromnego zysku, który obiecuje nam nasz pracodawca.

Warto tutaj wspomnieć także o tym, że świat detektywów, ze względu na specyfikę wykonywanych obowiązków, jest także środowiskiem narażonym na korupcję. Podobnie jest także ze zbieraniem informacji wymaganych w śledztwie. Czasem zdarza się, że nieuczciwy detektyw próbuje zdobyć informacje za pomocą przekupstwa albo szantażu. Takie zachowanie jest absolutnie niedopuszczalne! Etycznie działający detektyw nie powinien nigdy ulegać takiej pokusie. To całkowicie sprzeczne z zasadą lojalności i uczciwości tego zawodu.

Warto zaznaczyć, że odpowiedzialność zawodowa detektywa jest bardzo duża, dlatego to on sam powinien czuć się w obowiązku, by dążyć do prawdy, wykonując swoje obowiązki profesjonalnie, szanując godność i wolność osobistą innych ludzi, dbając przy tym o odpowiednią ochronę danych osobowych.

Jeśli potrzebujemy skorzystać z usług prywatnego detektywa, powinniśmy być stuprocentowo pewni, że działa on zgodnie z kodeksem etyki detektywa. Idealnie, gdyby w życiu prywatnym przyświecały mu także tak istotne wartości jak szczerość, lojalność czy uczciwość. Nieetyczne postępowanie detektywa może odbić się na nas w wyjątkowo niekorzystny sposób, nie wspominając już o powodzeniu całej sprawy.