W gospodarce niezwykle ważne są jasne, klarowne sytuacje – prowadzenie własnego biznesu to przede wszystkim postępowanie z obowiązującymi zasadami. Tyle teoria, jednak wielu przedsiębiorców ucieka się do niedozwolonych praktyk, by tylko osiągnąć sukces. Nielegalne zakładanie podsłuchów, wykradanie tajemnic handlowych lub przetwarzanie informacji dotyczących firm lub spółek na rynku to tylko niektóre z przykładów nieuczciwej konkurencji. W takich sytuacjach konieczne może być skorzystanie z wywiadu gospodarczego – na czym on polega i z czym się wiąże? Czy jego przeprowadzenie można zlecić agencji detektywistycznej?

Czym właściwie jest wywiad gospodarczy? Zazwyczaj kojarzymy go z filmami szpiegowskimi, agentami w ciemnych okularach oraz designerskimi gadżetami – detektywi zdobywają informacje za pomocą ukrytych podsłuchów, kamerek czy w drodze bezpośredniej konfrontacji. Jednak prawda na temat wywiadu gospodarczego jest zupełnie inna, niż nasze wyobrażenia: choć faktycznie na początku był ściśle powiązany z procedurami wojskowymi, dziś znajduje szerokie zastosowanie w praktykach gospodarczych. Korzystają z nich zarówno początkujący przedsiębiorcy, jak i firmy, które mają już znaczny staż na rynku.

Wywiad gospodarczy – na czym polega?

Czym jest wywiad gospodarczy? Jest to praktyka pozyskiwania informacji dotyczących gospodarki poszczególnych przedsiębiorstw i państw. Polega on na pozyskiwaniu, przetwarzaniu i udostępnianiu informacji na temat sytuacji handlowej, finansowej lub kadrowej w określonej firmie lub sektorze biznesowym. Zleceniodawcą jest zazwyczaj podmiot gospodarczy działający w określonej branży – najczęściej chce on pozyskać dane, które pomogą mu precyzyjnie nakierować swoje działania na rynku. Wywiad gospodarczy pomaga oszacować ryzyko potencjalnej współpracy z nowym klientem, zdobycie przewagi konkurencyjnej lub uniknięcie ewentualnych strat. Celem każdego przedsiębiorstwa jest bowiem maksymalizacja zysku i zbudowanie silnej pozycji lidera na rynku, więc te informacje są na wagę złota dla każdego biznesmana!

Ważną kwestią jest odróżnienie wywiadu gospodarczego od tzw. „szpiegostwa gospodarczego” – często bywają one niesłusznie mylone. O ile pozyskane w taki sposób informacje mogą być wykorzystywane przez wywiady różnych krajów (głównie w celach wojskowych), to większość przedsiębiorców korzysta z nich dla własnego użytku – chcą lepiej poznać rynek, by wiedzieć, jak się na nim skutecznie poruszać i kiedy należy przyjąć określoną strategię działań. Wywiad gospodarczy to praktyka legalna i regulowana przepisami prawa; nie ma więc mowy o ukrytych podsłuchach czy innych praktykach tego typu. Działania w jego ramach wykluczają szpiegostwo – niedozwolone jest pozyskiwanie informacji w nielegalny lub sprzeczny z przepisami sposób. Co więcej, jego przeprowadzaniem najczęściej zajmują się wyspecjalizowane w tej dziedzinie agencje wywiadu gospodarczego, firmy windykacyjne lub biura detektywistyczne: jeśli przedsiębiorstwu zależy na dyskrecji i pewności zdobytych informacji, najlepszym wyborem będzie właśnie detektyw.

Dlaczego firmy korzystają z wywiadu gospodarczego?

Wywiad gospodarczy to źródło cennych informacji zarówno dla początkujących przedsiębiorców, jak i firm z o wiele dłuższym stażem. Po pierwsze, dla startujących na rynku biznesów jest to doskonały sposób na rozeznanie się w działaniach konkurentów oraz poznanie „od środka” środowiska branżowego. Jest to praktyka, która ma na celu zaspokojenie potrzeby podmiotów gospodarczych w dane, które mogą skutecznie poprawić ich notowania na tle innych. Po drugie, wywiad gospodarczy to sposób na uzyskanie przewagi względem konkurentów działających w tej samej branży i sektorze: zebrane w ten sposób informacje pozwalają zarządcom firmy podjąć konkretne decyzje strategiczne, przemyśleć dotychczasowe działania i w lepszy sposób dostosować się do potrzeb rynku. Poznanie mocnych i słabych stron rywala pomaga opracować lepszy plan działania, a w konsekwencji buduje silniejszą markę.

Wywiad gospodarczy to także skuteczny sposób na wyrywanie nieuczciwych praktyk ze strony rywali biznesowych. Bardzo często zdarza się, że firmy borykają się z problemem wycieku danych lub innych działań, które przyczyniają się do obniżenia zysku – do takich przykładów należy np. założenie nielegalnych podsłuchów. Wskutek takich praktyk konkurencyjne przedsiębiorstwo pozyskało informacje, które następnie wykorzystało do stworzenia nowego modelu produktu lub usługi. Procedura wykradziona z innej firmy mogła być opracowywana przez długi czas, a inna firma przywłaszczyła ją sobie – w takim przypadku wywiad gospodarczy nie tylko ujawni to działanie, ale i może stanowić dowód w ewentualnym postępowaniu sądowym.